Aan de rand van het Drentse dorp Peize met uitzicht op de weilanden is een bestaande lintbebouwing met boomsingels verdicht met nieuwe woningen. Aansluitend op de achtertuin ligt een pas gerealiseerde nieuwbouwwijk met 2/1 kap woningen. De nieuwe bewoners van deze kavel komen uit de stad Groningen en zochten een rustiger plek met de ervaring van natuur en een ontspannen aanwezigheid van andere bewoners. Van gestapeld wonen in een hoge toren, geschakeld wonen in een rij was nu de kans en mogelijkheid vrijstaand te gaan wonen waarbij de persoonlijke eisen en wensen optimaal konden worden vertaald door een architectenbureau die ze al een tijd lang in het vizier hadden. Onix NL heeft al een lange reeks houten huizen op een zeer persoonlijke contextgevoelige wijze gerealiseerd, en gezien de locatie leek hun het een mooie uitdaging binnen de mogelijkheden een extreem en persoonlijk ontwerp te maken.

Aan de rand van het dorp, aan het lint tussen de huizen en boerderijen lag een mooie ontwerp uitdaging; de schuurarchitectuur van Onix NL biedt hiervoor mooie handvatten; zij put inspiratie uit het boeren culturele erfgoed en vertaalt dit op een eigentijdse, persoonlijke wijze. Wat is de vanzelfsprekende wijze om het wonen, werken en ontspannen in en aan huis te combineren; wat is de relatie huis/tuin/land; wat en hoe is het gebruik van inlands beschikbare materialen; wat is de ligging van de vertrekken t.o.v. zonopwarming; wat is eigen geïntegreerde detaillering?

Met dit ontwerp is naar oplossingen gezocht waarbij schijnbare tegenstellingen één natuurlijk geheel kunnen vormen. Hoofdgebouw/bijgebouw, huis/schuur, formeel/informeel, open/gesloten, binnen/buiten. De versmelting van deze tegenstellingen zit in de titel van het ontwerp verwerkt; Hoofd-bijgebouw. Bij het ontdekken van nieuwe eigentijdse woonvormenkom je de oude wetten tegen die niet altijd meer accuraat zijn. Eén voorbeeld is de standaardregel over hoofd- en bijgebouw. De één dient ondergeschikt te zijn aan de ander en voor het positioneren van de auto “uit het zicht” wordt een terugrooi-eis gesteld. Volgens deze eis zou de erker, waar de woonkamer als een scharnierpunt tussen tuin, weg, land en keuken onder een lichte kap in is gehuisvest, minimaal 3 meter terug gerooid moeten zijn van de voorgevel. Met dit samengesteld dak waarbij het hoofdgebouw en bijgebouw één zijn hebben wij bij de gemeente een opening gevonden om van de oude wetmatigheid af te kunnen zien.

Een ander voorbeeld is dat in het beeldkwaliteitsplan materialiseringen stonden waarbij een zwarte gevel niet één van de mogelijkheden was. Wij dachten aan een stoer volume waarbij alles één kleur zou krijgen, wat in dit landelijk gebied in de antracieten/zwarte tint ook niet onbekend was. Een opening werd gevonden in het ontbreken van een omschrijving van kozijnen in het beeldkwaliteitsplan. In onze visie bestaat deze gevel uit kozijnen met eenzelfde maatvoering als de beplanking, zodat de hele gevel als kozijnenstijlengevel gelezen kan worden. De stijlen staan altijd minimaal 5 mm los van elkaar en worden verder uit elkaar gezet naarmate de openheid van binnen naar buiten en omgekeerd dit vraagt.

De keuken ligt centraal in de woning op het koelere noorden en de hoofdslaapkamer op oost heeft een hoge kap zodat de warmere lucht bovenin geventileerd kan worden. Deze hoge kap biedt ook ruimte aan een karakteristieke meditatieruimte. De installatie voorziet in een luchtwaterwarmtepomp en met 32 zonnepanelen is dit huis energieneutraal, 0 op de meter. Twee werkruimten zijn met een verschillende relatie tot het wonen verspreid in het huis gepositioneerd.