Haiko Meijer: ‘De veenkubus is een bouwwerk van 6 x 6 x 6 meter. Hij is van hout en glas, hij is simpel in elkaar te zetten en ook nog zeer betaalbaar. Daarnaast is hij prachtig om te zien. Dat heeft niet alleen met de eenvoudige vorm te maken maar ook met het monumentale raam. Door dat raam, en door de maten van de kubus, voelt de ruimte bovendien heel prettig aan. De kubus is een basisruimte voor pioniers. De eigenaar kan er naar eigen inzicht van maken wat hij wil.’

‘De ruwe vorm is een ‘gekrompen’ afgeleide van de Oldambtster boerderij, een boerderijtype dat je in Oost-Groningen aantreft. Zaag je van het voorhuis de schuine delen af, dan houd je dit vierkant over. Dit idee ontstond in 2005, nadat Onix was uitgenodigd om mee te denken over woningbouw die past bij de Groningse en Drentse Veenkoloniën. Door de demografische krimp die toen begon op te treden, dreigden bepaalde sociale en economische problemen van dit gebied te verergeren. Ons antwoord hierop was: sluit aan bij de positieve dingen die er in deze streek óók te vinden zijn, namelijk: een uitgestrekt landschap met karakteristieke lintdorpen, dat van oudsher veel ruimte biedt voor eigen initiatieven en experimenten. Daar kwam bij dat ik me realiseerde hoe ongelooflijk duur nieuwbouw is geworden. Eigenlijk vind ik dat we overdreven veel waarde zijn gaan hechten aan comfort en allerlei zekerheden. Als reactie hierop hebben we een mooie, eigentijdse, niet dure basisvorm gecreëerd die mensen stimuleert zelf de handen uit de mouwen te steken. En die het mogelijk maakt om bijvoorbeeld wonen en werken onder één dak te combineren, zoals dat op een boerderij ook gebruikelijk is. Verder vonden we het belangrijk dat zo’n ruimte duurzaam is, dat wil zeggen: weinig energie kost om te maken en om te verwarmen.’

‘Daar kwam bij dat ik me realiseerde hoe ongelooflijk duur nieuwbouw is geworden. Eigenlijk vind ik dat we overdreven veel waarde zijn gaan hechten aan comfort en allerlei zekerheden. Als reactie hierop hebben we een mooie, eigentijdse, niet dure basisvorm gecreëerd die mensen stimuleert zelf de handen uit de mouwen te steken. En die het mogelijk maakt om bijvoorbeeld wonen en werken onder één dak te combineren, zoals dat op een boerderij ook gebruikelijk is. Verder vonden we het belangrijk dat zo’n ruimte duurzaam is, dat wil zeggen: weinig energie kost om te maken en om te verwarmen.’

‘Veenkubus noemen we deze eerste kubus, die in 2010 in Veendam voor het eerst daadwerkelijk is gebouwd. Inmiddels verspreidt het kubusvirus zich razendsnel.’

‘Je kunt de kubus voor van alles en nog wat gebruiken. Je kunt er kamers in aftimmeren, dan is het een prima starterswoning. Half huis/ half schuur is ook mogelijk. Verder kun je een hangmat in je kubus bevestigen of erin basketballen. Je kunt hem als tweede huis inrichten, als prieel, als atelier of als theaterzaal. Maar ook als winkel, garage, buurthuis, opslagplaats of meditatieruimte. En als kerk. Ja, nu we er over zitten te praten, bedenk ik me dat dat ook heel mooi zou zijn, met dat grote kruisvormige raam!’