Museum Houtstad IJlst

IJlst, Nederland

museum/werkplaats
Haiko Meijer, Wilbert Steenhuis
Haiko Meijer
Stichting Museum Houtstad IJlst

In de negentiende eeuw zijn de gebinten van de molen in IJlst als bouwpakket uit Zaandam aangevoerd. Naast deze plek staat nu een gebouw dat het vakmanschap en de relevantie van gebintenbouw in het kader van duurzaam bouwen wil benadrukken.

De directe omgeving van de molen wordt gekenmerkt door grote diversiteit. Aan de ene kant het open landschap, aan de andere kant de werf met plezierjachten, voorzieningen, winkels en aan de overkant van het water industrie. Iets verderop aan het water vrijstaande en geschakelde huizen. De houtzaagmolen is een voorbeeld van de oorspronkelijke industrie en is inmiddels het icoon van houtstad IJlst geworden. De grote uitdaging is hout als duurzaam materiaal meer onder de aandacht te brengen. Boten en schaatsen worden niet meer van hout vervaardigd maar in de bouw is hout als materiaal zeer actueel. Er worden voortdurend nieuwe toepassingsmogelijkheden gevonden. Een goed voorbeeld zijn de verkeersbruggen bij Sneek waarbij een nieuw procédé van houtconservering is toegepast. In de nieuwe huisvesting, naast de ruige houtzaagmolen, zal in workshops de alledaagse, low-profile toepassing van hout onderzocht worden. Het maken en doen staat centraal om zo spelenderwijze meer

Door een eenvoudig volume toe te voegen en deze te richten op de molen zal de molen als onderdeel van het ensemble belangrijk blijven. Door het nieuwe gebouw overwegend transparant te maken zal ook de beleving van de molen optimaal zijn, zowel binnen het nieuwe gebouw als in de openbare ruimte.

De houten constructie van het nieuwe gebouw is op te vatten als een frame, een hedendaagse toepassing van een gebintenstructuur.

Binnen- en buitenruimten lopen in elkaar over zodat optimaal niet geklimatiseerde, half klimaat- en geklimatiseerde ruimten kunnen worden gecombineerd. Van pergola-achtige open constructie tot overdekte buitenruimte tot serre, tot comfortabele binnenruimten; alle gradiënten van binnen/ buiten zijn in het nieuwe gebouw vertegenwoordigd. Ze kunnen in de loop van de tijd op eenvoudige wijze worden aangepast aan nieuwe wensen.

Dit nieuwe houtcentrum in de houtstad IJlst is educatief en recreatief van aard, biedt uitstekende mogelijkheden om low-profile workshops te organiseren en levert IJlst nieuwe energie rond de molen.

Het gebouw is in twee gedeelten onder te verdelen welke allebei hun eigen programma van eisen en klimaatbeheersing hebben; werk & cultuur. Het gebouw is zo op de kavel gepositioneerd dat er vanuit de basis in de toekomst zowel vanuit het cultuur- als het werkgedeelte kan worden uitgebreid.

Lees hier een uitgebreid artikel in de Leeuwarder Courant over het museum.

Winnaar van de Vredeman de Vriesprijs 2018.