Erkerhuis #2

Midlaren, Drenthe

Haiko Meijer

Haiko: ‘De opdrachtgevers komen uit een grote boerderij, zijn iets stevigs gewend en willen iets krachtigs terug. De locatie die ze gekocht hebben is een weiland gelegen aan een kenmerkende bocht van de hoofdweg in Midlaren. Stedenbouwkundig lag er de wens om de transparantie in dit gebied zo groot mogelijk te houden. De opdrachtgevers waren al bij een architect geweest: er was een ‘longhouse’ op het kavel getekend met de kap dwars op de straat. Ze kwamen bij me met de plattegrond en het verzoek er een gevel omheen te tekenen.’

‘Gevel en plattegrond en hoe je woont, bijvoorbeeld ten opzichte van de tuin, hebben veel met elkaar te maken. In het eerste gesprek heb ik voorgesteld een ander volume anders in de ruimte van het kavel te plaatsen. Ook de richting van de kap is nu anders. Om vanaf de straat zoveel mogelijk ruimte te blijven ervaren loopt het volume richting de straat slank af. Een passant ervaart nog nauwelijks een voorgevel. De transparantie van de locatie blijft zoveel mogelijk gehandhaafd. Vanuit het huis richt je je juist op de hoeken van het kavel. De omgeving wordt heel anders ontsloten en betrokken bij het huis.’

‘We kwamen tot een geheel andere plattegrond. Dat ‘uitbuiken’ van het volume, dat zich naar de straat toekeren, overhoeks, is verwant aan de erker. Een erker is een uitbouw maar ook bedoeld om overhoeks de straat in te kunnen kijken. Die overhoekse beleving van ruimte, dat is hier het thema.’

‘Terwijl een erker normaliter een detail is ten opzichte van het huis is het hier bijna de ruggengraat. De erker is het generatieve ding, het organiseert de ruimte verregaand en is wezenlijk onderdeel geworden van het huis; als ze straks in de keuken zitten, zitten ze in een soort scharnierpunt van het huis. Waar traditioneel de erker een ‘uitbouw’ van je bouwvolume is, is hier de hele woning als het ware een uitbouw van de erker. De hele woning ‘hangt’ aan de erker. Je begint met de erker en dat bepaalt hoe de woning wordt.’

‘Het is spelen met typologie, definitie en ontgrenzing. De letterlijke voorgevel van dit huis is een vlakje van 2 bij 3 meter. Waar de traditionele erker uit de muur breekt sluit de muur hier de erker juist af. Die voorgevel is toch ook cruciaal omdat hij privacy geeft – vanuit de keuken (vast standpunt) geniet je maximaal van de omgeving. De passant (vanuit beweging) kijkt minimaal naar binnen. Het is een systeem van indirecte relaties.’

‘Aan de voorkant is het een keuken, aan de achterkant is het een badkamer. Ik heb het bad verzonken in de grond zodat je in het bad afdaalt en de ruimte vanuit het bad als groter kunt ervaren. De ramen en deuren kunnen open en vanuit het bad kijk je zo diagonaal door het huis.’